مزه چای سبز روی برنج

دوازدهم دسامبر، روز تولد و مرگ ازو یاسوجیرو است و نوشته قبلی هم درباره فیلم آخر بهار او بود. به این بهانه هم یادی از او بکنیم و ببینیم این ازو کیست که کارگردان‌های زیادی او را استاد خودشان دانسته‌اند، فیلم‌هایشان را به او تقدیم کرده‌اند (پنج، کیارستمی)  و حتی درباره‌اش گفته‌اند:

اگر در قرن ما هنوز چیز مقدسی وجود داشته باشد، چیزی شبیه گنج مقدس سینما، برای من -این گنج- آثار کارگردان ژاپنی، یاسوجیرو ازو است… برای من، سینما پیش و پس از او هرگز اینقدر به ذات و هدفش نزدیک نبوده: نمایش تصویر انسان در عصر ما، تصویری دست‌یافتنی، حقیقی و معتبر که نه تنها انسان را قادر به شناخت خودش می‌کند، بلکه مهمتر از آن، می‌تواند درباره خودش هم بیاموزد.
ویم وندرس

درباره اینکه چرا در فیلم‌هایش از داستان‌های پیچیده و گره‌های داستانی خبری نیست، گفته بود در زندگی، اغلب قانون‌های اخلاقی ِ پذیرفته‌شده را دنبال می‌کند، اما در هنر، اصول خودش را دارد و برای همین مجبور نیست چیزی را که نمی‌خواهد، انجام دهد. اگر چیزی غیرطبیعی باشد و از آن خوشش بیاید، انجامش می‌دهد. او به جای پیش بردن داستان با پررنگ کردن مایه‌های دراماتیک (شبیه سینمای تجاری) فضای خالی را مثل زندگی که نسبی و پر از لحظه‌های غیر قطعی است، برای بیننده باقی می‌گذاشت تا لذت و تجربه بیننده هم جایی داشته باشد.
ازو خاکسارانه خودش را شبیه یک توفو-ساز می‌دانست که هدفش درست‌کردن یک سینی توفوی خوب است و معتقد بود اگر مردم چیز دیگری می‌خواهند، باید به رستوران و مغازه‌ها بروند. ازو می‌گفت فضای خالی که در فیلم‌هایش برای بیننده گذاشته، شبیه تجربه مزه ماندگاری است که پس از خوردن غذا، زیر زبان می‌ماند.
درباره ازو و فیلم‌هایش بیشتر بشنوید از زبان ویم وندرس (یوتیوب، ۷ دقیقه)

[schema type=”person” name=”ازو یاسوجیرو” jobtitle=”کارگردان” url=”https://en.wikipedia.org/wiki/Yasujir%C5%8D_Ozu” description=”کارگردان ژاپنی که سبک و آثارش پس از مرگش، در جهان شناخته‌تر شد.” bday=”1903-12-12″ city=”توکیو” country=”JP” ]