پوشاکی که قدرت می‌دهد

ماسک آفریقا

علاقه‌اش به لباس، از روزهایی که دختر کوچکی بود و پوشاکی را می‌پوشید که مادرش دوخته بود، شروع شد؛ مادر، این لباس‌ها را برای جشن هالووین می دوخت و فیلیس کوچک، که در نیویورک زندگی می‌کرد، با پوشیدن این لباس‌ها خوش بود. فیلیس گفته ۱۵ سال، با اشتیاق، این لباس‌ها را جمع می‌کرده. پس از خواندن ِ عکاسی و چاپ در دانشگاه ویسکانسین، در دهه ۷۰ میلادی بیشتر وقتش را روی عکاسی از لباس‌ها و پوشش مردم در جشن‌ها گذاشت. سال ۱۹۸۵ به نیجریه رفت و از پوشش کشیش‌ها و راهبه‌های آنجا عکاسی کرد. کمی بعد به هاییتی رفت که باور و رسم ویژه‌ای میان کشیش‌های آنجاست؛ کشیش‌ها و راهبه‌های اهل هاییتی، باور دارند که از راه پوشیدن لباس‌های خاص، می‌توانند به قدرت‌های جادویی برسند. فیلیس گالمبو، هاییتی را جایی دانسته که باورها و سنت عجیب‌ و غریب ِ پوشش آنجا، او را به هدفش رسانده.
ظاهرا آن‌چه که امروز با نام بالماسکه می شناسیم و بیشتر، اروپایی‌ها برای جشن و پوشاکش مشهورند، تقلیدی از مراسمی بوده که در آفریقا متداول بوده. فیلیس گالمبو که حالا در دانشگاه آلبانی نیویورک، استاد عکاسی‌ست، بیست سال در سفرهایی به نیجریه، غنا، سیرالئون و بورکینافاسو از پوشاک جشن‌ها و مراسم سنتی این کشورها عکاسی کرده و در بیرون از آفریقا هم به ویژه در هاییتی که مهاجرهای آفریقایی، فرهنگ پوشاک‌شان را به آنجا بردند، این سوژه را دنبال کرده و مجموعه عکسی یگانه از پوشاک پُر نقش و نگار و رنگارنگ آفریقا تهیه کرده که در نمایشگاه‌ها و چند کتاب، نشان داده شده‌اند. فیلیس که هم شیفته زیبایی هنری و هم جذب جنبه انسان‌شناسی این پوشاک شده، گفته این عکس ها را در مراسم گوناگونی در آفریقا گرفته که از شُکرگزاری برای آمدن بهار تا دور کردن نیروهای مخرب زمستان و جشن‌های بلوغ و باروری، متفاوت بوده.
شاید تفاوت بزرگ این جشن‌ها با مراسم پر زرق و برق غربی مثل جشن‌های ونیز، در سادگی یا خاکی بودن آنها باشد؛ در پوشاک این عکس‌ها از چیزهای ساده‌ای مثل شاخ و برگ گیاه و حتی چیزهای دورریختنی مثل مقوا استفاده شده. گالمبو هم سعی کرده این سادگی را در عکس‌هایش نشان دهد و سوژه‌هایش را به استودیو نبرده و خودش به محل زندگی و مراسم این مردم رفته‌است.

برای آشنایی بیشتر با فیلیس گالمبو این مقاله را ببینید.
عکس یک: مراسم Yaie، روستای بانسی، بورکینافاسو، ۲۰۰۶.
عکس‌های فیلیس گالمبو از پوشش جشن‌ها و مراسم سنتی آفریقا و هاییتی:

نظر شما