شاید در فیلم‌های ژاپنی دیده باشید که در مراسم طولانی و آرام چای، چای با احترام از یک قوطی زیبا بیرون آورده می‌شود و در آرامش تمام با یک همزن بامبوی ظریف، ساییده می‌شود. محصول مراسم سنتی چای ژاپنی، یک مایع سبزرنگ رقیق است که در کاسه‌های کوچک ریخته می‌شود و به مهمانان تعارف می‌شود. این همان چای معروف ژاپنی ماچا است. چای سبز پودرمانند، پسته‌ای رنگ و گران‌قیمت که نوشیدنی مرسوم و روزمره بخش زیادی از ژاپنیها به شکل سرد و گرم است.
می‌گویند ماچا گران است چون همه بخش‌های برگ چای را در خود دارد و تار و پودش در یک روند پیچیده به شدت پودر شده. ماچا در نوع زراعت و پردازش با بقیه چای‌‌ها متفاوت است و قبل از برداشت در طول سه هفته به رشد مناسب می‌رسد. برداشتش هم از زمین، مراسم خاصی دارد.
می‌گویند ماچا مقوی است چون همه اجزای برگ چای در نوشیدنی می‌آید و ویتامین ث در آن در بالاترین میزان وجود دارد. برای آماده‌کردنش باید یک فرمول همیشگی را پیاده کنیم؛ دو برابر میزان پودری که در فنجان می‌ریزیم، آب داغ در نظر بگیریم. آنقدر هم‌زده شود که شبیه یک ماده نیمه‌مایع خمیری شود. این خمیر سبز که شاید بوی غیرمعمولی داشته باشد، علاوه بر قابلیت چای‌بودنش، برای سرازیرشدن در غذا و دسر هم آماده است.
ماچا هم در تهیه رشته معروف سوبا، بستنی و کلوچه و آبنبات‌های متنوع (در عکس بالا) استفاده می‌شود و هم برای مزه‌دادن و تغییر رنگ غذا کاربرد دارد؛ املت، کیک، کره، سوپ، هلیم، دست‌پیچ و انواع پیش‌‌خوراک‌ها و پی‌غذاها با این چای خوشمزه ژاپنی هوادار دارد. هر چند که نوع ماچا برای آشپزی و قنادی کمی متفاوت است و کمی شیرین‌شده و نرم‌تر است تا در آرد یا مواد غذایی حل شود. اما همین مایع مخصوص چای هم برای آشپزی کاربرد دارد.
چای سبز مزه‌دارشده ماچا بین سرو انواع ماهی در غذاخوری‌های سوشی ژاپنی معمول است. برای اینکه مزه دهان بین هر ماهی تغییر کند و با چای تازه شود.
این هفته در گوشه آشپزخانه شماره ۶۲ نوشیدنی ماچا لاته را پیشنهاد می‌کنیم که برای عصرهای تابستان، نرم و لطیف و باطراوات است و اگر کمی به فرهنگ و ظرافت ژاپنی علاقه داشته باشید، شما را با خودش به همان‌جایی می‌برد که دوست دارید و شاید خاطره‌ای را از سفری زنده کند.
قبلا درباره چای ژاپنی کوکیچا اینجا در گوشه گفته بودیم.
موادی که نیاز داریم:
– نصف پیمانه آب داغ
– نصف پیمانه شیر گرم
– یک قاشق چای‌‌خوری چای ماچا
– یک عنصر شیرین‌کننده مثل عسل یا شیره درخت افرا (انتخابی)
روش:
۱- روند ساییدن و پودر کردن چای ماچا یکی از مراحل مهمی است که ژاپنیها معتقدند حتما باید قبل از آماده‌کردن چای انجام شود. برای همین اولین مرحله ریختن چای در یک کاسه مخصوص به نام چاوان و ساییدن آن با یک مخلوط‌کن چوبی کوچک است. شاید این کار را بتوان با چنگال هم انجام داد. (حتی با آسیاب برقی) این همان مرحله وقت‌گیر در مراسم چای ژاپنی است. آنقدر برای خردکردن هر دانه ریز و درشت وقت و انرژی گذاشته می‌شود که بیش از زمان دم‌کشیدن و آماده‌شدن چای طول می‌کشد.
۲- بعد از این مرحله چند قاشق از آب داغ (نه جوش) را به ماچای پودرتر شده اضافه می‌کنیم و دوباره با همان مخلوط‌کن مخصوص با جنس بامبو یا چنگال هم می‌زنیم. کف‌کردن و شکل‌گرفتن یک‌سری حباب‌های ریز و درشت روی آب نشان‌دهنده آماده‌شدن چای سبز ماست. (اینجا هم میتوانیم به دور از چشم یک ژاپنی با مخلوط‌کن برقی این مرحله را در چند ثانیه طی کنیم.)
۳- میتوانیم در این مرحله چای را در لیوان موردنظرمان بریزیم. شیر گرم را هم اضافه کرده و کمی هم بزنیم. اگر امکان فرم‌دادن شیر را داریم میتوانیم روی چای یک جور کف درست کنیم که درست شبیه لاته معمولی است.
۴- اگر دوست دارید، با کمی عسل یا هر شیرین‌کننده طبیعی، چای لاته را مزه‌دار کنید. بدون شیرینی اما مزه واقعی‌تری را تجربه می‌کنید.
۵- همین روش را با یخ، آب سرد و چای خنک سبز میتوانیم برای چای سرد یا آیسد تی ماچا پیاده کنیم.
سلام
ببخشید این چای رو از کجا میشه تهیه کرد؟!
خواهش میکنم راهنمایی کنید چون خیلی وقته دنبالش هستم
با تشکر
سلام این جایی رو میشه از عطاری تهیه کرد؟
بای د وی …. من هر هفته می رم چایخونه و چای ژاپنی می خورم در حالی که ژاپنی ها میرن قهوه می خورن و وقتشونو تو کافه می گذرونن بنابرین واقعا مطمئن نیستم ماچا نوشیدنی روزمره ی چند درصد ژاپنی ها می تونه باشه….
البته دوستان شما ژاپنی‌های مهاجر یا مقیم اروپا هستند.