غذایی برای قلب و مغز

غذای سالم

چرا باید پدر و مادرهای ما مثل برگ خزان بریزند و وقتی ما به سنی می‌رسیم که با خودمان و دنیا از در آشتی و مدارا در‌می‌آییم، هفتادسالگی و شاید کمتر از آن بشود مرز ترسناکی که باید دست و دل و فکر و ذهنمان بلرزد که نکند خبرهای بد بشنویم؟
داستان چیست که در شرقی‌ترین و غربی‌ترین جاهای زمین، مردان و زنان سالخورده نسبت به بسیاری از سالخوردگان شکننده ما به نظر محکم‌تر و سالم‌تر می‌آیند؟
آیا نباید به کار و زندگی و تغذیه‌مان نگاهی بیندازیم و ببینیم ایراد کار کجاست؟
پدر، مادر شما مسئول هستید و باید بابت آن چلوپلوهای چرب و چیلی، آن باقلواهایی که یواشکی کش می‌روید، آن نان چرب زیر کباب، آن «بی‌زحمت اون ظرف ته‌دیگ رو بده این‌طرف» گفتن‌ها جواب پس بدهید. با پاکت‌های کوچک‌شده سیگار ته جیب‌تان که دور از چشم، جا خوش کرده و کلکسیون سررسیدها و بروشور و نشانی‌ و تلفن چلوکبابی‌ها، پیتزایی‌ها و کله‌پزی‌های منطقه در کمد‌ و قفسه… تازه آن خرده‌جنایت‌هایی را که در جوانی انجام داده‌اید، فقط خدا می‌داند و بس.

انگار زندگی چرخه‌ای‌ است تکراری که مدام جای آدم‌ها در آن عوض می‌شود. از یک جایی به بعد باید مراقب پدر و مادرها باشیم و حواس‌مان به خورد و خوراک و زندگی‌شان باشد. این پیشنهادهای کوچک که از این پس در گوشه می‌‌آید، شاید راهگشا باشد.

[alert type=secondary close=no]

می‌گویند مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی در ایران دو برابر بقیه کشورهای آسیایی است. دومین دلیل مرگ‌ومیر در ایران بیماری‌های قلبی و سکته‌های مغزی است و همه اینها فقط با تغییر سبک زندگی، غذای سالم، کنترل وزن و ورزش متناسب با سن و سال، قابل پیشگیری است.*

[/alert]

کسانی که سکته قلبی یا مغزی را پشت سر گذاشته‌اند، بعد از مدتی کوتاه از غذاهای کسل‌کننده و ثابت و برنامه‌های بی‌رنگ و بوی تغذیه‌شان خسته و ناامید می‌شوند. ما این امکان را داریم که غذایشان را در نهایت سلامت، برایشان رنگارنگ، هیجان‌انگیز و هوس‌انگیز کنیم. با رعایت چند نکته اصلی؛ خطرناک‌ترین بخش غذای این افراد نمک، قند و چربی است. اگر بتوانیم این موارد را در پخت و پز آنها رعایت کنیم، پدر و مادرها، هیچ نیازی به تماشای یک تکه مرغ آب‌زیپو و ماهی آب‌پز بی‌رنگ و طعم و بو ندارند.

سعی می‌کنیم در گوشه آشپزخانه غذاهایی را معرفی کنیم که به غذاهای مدیترانه‌ای مشهورند و با رعایت نکاتی برای بیماران قلبی و مغزی یا پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌ها توصیه شده‌اند. غذاهایی که بد نیست انسان‌های سالم و جوان هم برای پیشگیری، در برنامه هفتگی‌شان بگنجانند.

در گوشه آشپزخانه شماره ۷۷ یک خوراک فلافل‌مانند پر از حبوبات را پیشنهاد می‌کنیم که از جمله لقمه‌های سرشار از ویتامین و مناسب برای هر سن و سال با هر وضعیت سلامتی است.

حبوباتی مثل عدس در رنگ‌های مختلف، نخود، انواع لوبیا و لپه از بهترین امکاناتی است که می‌توانیم با آنها برای بیماران پس از سکته‌های قلبی و مغزی، غذا و میان‌وعده درست کنیم. عکس: نیوتریشن سکرتز

موادی که لازم داریم:

– یک پیمانه نخود پخته کاملا آبکش‌شده
– نیم پیمانه عدس و نیم پیمانه لپه با وضعیت مشابه نخود
– سه حبه سیر لهیده
– نصف پیاز رندیده (بدون آب پیاز)
– سبزی تازه ساطوری (گشنیز، جعفری و تره)
– نصف قاشق چایخوری زیره و همان مقدار تخم گشنیز ساییده
– نصف قاشق غذاخوری پودر فلفل سیاه یا دلمه‌ای
– یک قاشق چای‌‌خوری زنجبیل تازه رندیده
– کمی زردچوبه و دارچین (هر دو برای بیماران قلبی مفید است)
– یک قاشق آرد سبوس‌دار (فقط در صورتیکه مایه نیاز به سفت‌‌کاری داشت)
– کمی روغن زیتون مخصوص سرخ‌کردن
– مقداری از سبزی و صیفی‌ مورد علاقه فرد بیمار برای رنگین‌کردن این غذا (بروکلی، کدو، قارچ، گل‌کلم و …) که در فر کبابی می‌شود

روش:

۱- همه مواد را در دستگاه غذاساز می‌ریزیم و روی درجه متوسط تا زمانی که مایه نرم و ملایم و یک‌دستی شکل بگیرد، مخلوط می‌کنیم.

۲- هر بار به اندازه یک گردو از مواد برمی‌داریم، آن را کف دست گرد کرده و با انگشت پخش می‌کنیم و کنار می‌گذاریم. اگر مایه شل بود، می‌توانیم یک قاشق آرد را کم کم اضافه کنیم تا سفت‌تر شود.

۳- کف سینی فر یا تابه نچسب مناسب فر را با برس آغشته به روغن زیتون (مخصوص سرخ‌کردن) چرب می‌کنیم و این توپ‌های کوچک را در آن می‌چینیم.

مغز و قلب

۴- فر باید از قبل در دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد گرم شده باشد. سینی را در طبقه وسط فر می‌گذاریم.

۵- دست‌کم ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان لازم است تا این گلوله‌ها در فر بپزد. می‌توانیم آنها را برگردانیم  تا هر دو طرف سرخ شود.

۶- در کنار این غذا می‌توانیم انواع سبزیجات مثل بروکلی، کدو، فلفل دلمه‌ای و … را از قبل با روغن زیتون و رزماری و زردچوبه مخلوط کرده و در فر بگذاریم تا کبابی شود و همراه با حمص (قبلا در گوشه گفته‌ایم) و سالاد و نان سبوس‌دار سرو کنیم.

[alert type=secondary close=no]
چیزهایی که گفته می‌شود باید برای این بیماران یا برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌ها در بشقاب بگنجد:

غذا؛ روش‌های انتخاب برنج، آرد، نان، رشته (پاستا و …) باید به سمت رنگ قهوه‌ای و تیره متمایل شود. غلات و نان‌های سبوس‌داریا کامل باید عضو ثابت سفره‌های پدر و مادرها شوند و از عادت خرید نان سفید و برنج سفید فاصله بگیرند.

سبزیجات؛ مصرف انواع سبزی و میوه در طول روز توصیه شده است اما گفته شده، بهتر است رنگ‌شان بیشتر به سمت سبز تیره و نارنجی برود. دانه‌های روغنی و آجیل‌ها، تخمه آفتابگردان، گردو، بادام، فندق و حبوباتی مثل لوبیا و عدس و لپه باید در گنجه‌ها در دسترس باشد.

لبنیات؛ همیشه باید به سمت خرید شیر، ماست و پنیر کم‌چرب یا بدون چربی برویم. بهتر است با مشورت پزشک شیرهای گیاهی مثل شیر سویا و شیر بادام جایگزین شیر حیوانی شوند. شاید خنده‌دار باشد وقتی همه جا از ضرورت نوشیدن شیر کم‌چرب گفته می‌شود، مثلا تاکید هم بشود که زمان صرف سرشیر با چند قاشق عسل ونان بربری با خامه‌های سنگین و چرب و مردافکن با تافتون هم سر آمده و پدر و مادرها به اندازه کافی از این خبط‌ها کرده‌اند.

پروتئین؛ گوشت قرمز واقعا بدون شوخی باید از برنامه غذایی حذف شود. به اندازه کافی انواع کباب و خورش‌های رنگارنگ با گوشت گوساله و گوسفند که باعث افزایش کلسترول می‌شود، نوش جان شده است. حالا وقت آن است که فقط سراغ گوشت مرغ (بدون پوست) و ماهی (دست‌کم دو بار در هفته) برویم. سویا (با مشورت پزشک) در روزگار ما طوری طراحی شده که با آن می‌توان از خورش تا پاستا و همبرگر گیاهی را درست کرد و به جای گوشت با خیال راحت بلعید.
به حداقل‌رساندن تخم‌مرغ در جیره غذای صبحانه و شام، در کنار حذف صد درصد سس‌هایی مثل مایونز و هزار جزیره از سالاد، از دستورهای پیامبران اولوالعزم است.

چربی‌ها؛ استفاده از روغن‌های حیوانی، کره‌ها، مارگارین (روغن‌‌های جامد پرچرب گیاهی با افزودنی‌ها)، روغن قنادی، روغن نارگیل و … ممنوع است. جای همه اینها را باید روان‌ترین، ساده‌ترین و سالم‌ترین روغن‌های مایع گیاهی به ویژه روغن زیتون بکر برای مصرف خوراک سرد و سالاد و روغن زیتون مخصوص سرخ‌کردن بگیرد. روغن پنبه‌دانه، کتان و گردو هم توصیه شده است.

– ادویه‌ها؛ نمک سمی‌‌ترین و ترسناک‌ترین عنصری است که می‌تواند با بالابردن فشارخون در یک فرد بیمار، او را دچار سکته کند یا با بی‌توجهی در مصرف، پس از سکته، او را به مرگ نزدیک‌تر کند. اتفاقا حذف همین یک قلم هم از سفره پدر و مادرها، سخت‌ترین ترفند است. متقاعدکردن آنها برای استفاده از بقیه ادویه‌ها، لیموترش، سرکه و سبزی خشک به جای نمک، کار ساده‌ای نیست.
گفته شده، زردچوبه و دارچین از بهترین ادویه‌ها برای این بیماران هستند. همینطور استفاده از فلفل (هندی)، پودر زنجبیل و پودر سیر (تازه و خشک) هم در این نوع غذاها توصیه شده است.

[/alert]

* شیوع بالای نارسایی قلبی در ایران
*سکته مغزی دومین علت مرگ‌ومیر در ایران

One Comment

  1. مریم پاسخ

    پاراگراف اولتان قلبم را رنده کرد. با شیارهای سایز ریز . همانقدر دردناک. همانقدر له…
    واقعا چرا؟ نگرانی بخشی از تار و پودمان شده و عصبانیت بابت اینکه میشود، واقعا میشود همه چیز طور دیگری باشد اگر این پاره های تن دوست داشتنی و اعصاب خوردکن دست از خوردن لواش و بربری و پلو و چلو بردارند.
    شما هم که شورش را درآورده اید با این غذاهایتان از بس که خوبند! مرسی! حتما درستش میکنم. کوکو و شامی در برنامه غذایی من جایی ندارند چون باید سرررررخ بشوند. اما این ورژن فر-فرندلی باید جالب باشد. باز هم مرسی

نظر شما